نگاهی به جلوه های دراماتیک در شاهنامه فردوسی وخمسه نظامی

Authors

دکتر اسماعیل حاکمی والا

مصطفی رئیسی بهان

abstract

در این مقاله نخست مقدمه ای کوتاه راجع به پیشینه نمایش در ایران آوردیم و سپس به بررسی واژه درام چه از نظر لغوی و چه از نظر اصطلاحی پرداختیم وبه تقسیم بندیهای آن که اعم از تراژدی و کمدی است اشاره کرده و راجع به هر یک از انها جداگانه بحث نمودیم . در ادامه به بحث راجع به حماسه پرداخته و وجوه اشتراک و افتراق حماسه و تراژدی را برشمردیم . پیرامون وجوه افتراق درام و تراژدی نیز بحث کردیم و در پایان راجع به غنا و ویژگی های آن سخن گفته و وجوه اشتراک و افتراق غنا ‘ حماسه و تراژدی را تبیین نمودیم . انگاه وارد مبحث اصلی مقاله شده و تحت دو عنوان((شاهنامه فردوسی و جلوه های دراماتیک )) و ((خمسه نظامی و جلوه ها ی دراماتیک )) به بحث راجع به آنها پرداختیم . برای تحلیل و بررسی عناصر دراماتیک درشاهنامه داستان رستم و اسفندیار را برگزیدیم و براساس یکی از الگوهای عناصر درامی به نقد و تحلیل آن پرداختیم . داستان خسرو و شیرین را نیز از خمسه انتخاب نموده و براساس یکی دیگر از الگوهای ساختار نمایشی آن را تحلیل نمودیم و در پایان به نتیجه گیری از دو بحث اخیر پرداختیم .

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نگاهی به جلوه های دراماتیک در شاهنامه فردوسی وخمسه نظامی

در این مقاله نخست مقدمه ای کوتاه راجع به پیشینه نمایش در ایران آوردیم و سپس به بررسی واژه درام چه از نظر لغوی و چه از نظر اصطلاحی پرداختیم وبه تقسیم بندیهای آن که اعم از تراژدی و کمدی است اشاره کرده و راجع به هر یک از انها جداگانه بحث نمودیم . در ادامه به بحث راجع به حماسه پرداخته و وجوه اشتراک و افتراق حماسه و تراژدی را برشمردیم . پیرامون وجوه افتراق درام و تراژدی نیز بحث کردیم و در پایان راجع...

full text

نگاهی به خواب فردوسی در شاهنامه

با توجّه به اینکه میان نخستین دست نوشته های شاهنامه، با وفات سرایندۀ بزرگ آن فردوسی ،دویست سال فاصله افتاده است و در دست نوشته ها تعداد ابیات بین چهل و هشت هزار تا بیش از شصت هزار است؛ پژوهندگان این کتاب سترگ، میان آنچه براستی سرودۀ فردوسی است، با آنچه ابیات و داستان های الحاقی خوانده می شود، اتّفاق نظر ندارند. بسا ابیاتی که به ملاحظات گوناگون در متن گنجانیده شده است.یکی از این ملاحظات، مسائل سیا...

full text

جلوه های عاشقان و مرگ آنان در شاهنامه فردوسی

سخن گفتن از عشق آن هم با آن دل انگیزی در نگاه اول، سهل و در چشم انداز دیگر کاری دشوار است «که عشق آسان نمود اول ولی افتاد مشکل ها». دشوارتر از آن رو که پدیده ای نفسانی است که تا تجربه نشود، درک آن مشکل است و مهرانگیز از آن رو که پاک ترین احساسات انسانی است. در اهمیتش باید گفت که عشق نیز حماسه ای است که لطافت آن در منش و روح پهلوان تبلور می یابد. در این میان، شاهنامه کتابی است که از زندگی حرف می...

full text

جلوه های ورجاوند اورمزد در متون اوستایی، پهلوی و شاهنامه فردوسی

در دین زردشت، اهورامزدا نورالانوار با جلوه‌های متعدد موسوم به امشاسپندان است. وظیفه‌ی امشاسپندان به عنوان مظاهر اهورامزدا توسعه‌ی اصل «اشه» و آبادانی است. فرامین اهورایی به دستیاری این شش فرشته‌ی مقرب جاودان اجرا می‌گردد. اساس این اندیشه‌ی ایرانی در دین ودایی سابقه دارد که زرتشت صورت نوین و اساسی دیگری بدان بخشید. در دین زردشت، تعداد اصلی امشاسپندان شش فرشته است، حال آنکه عموماً از هفت امش...

full text

جلوه های تمثیلی عشق تراژیک در شاهنامه

بیان تمثیلی از مفهوم عشق گویای آن است که انسان برای رسیدن به معشوق علاوه بر اراده خود با موانع بیرونی مواجه است که اجازه تصمیم­گیری بر اساس خواسته­ها و امیال خود را نمی­دهد. به همین دلیل است که نتیجه داستان عاشقانه هرچه باشد، باز احساس ترحم و ترس که نماد اصلی تراژدی هستند را در مخاطب ایجاد می­کند. در ادبیات فارسی، شاهنامه فردوسی به عنوان مهمترین بیان تمثیلی از عشق تراژیک، در همه داستان­های عاشق...

full text

بررسی جنبه های دراماتیک داستان های پهلوانی شاهنامه فردوسی

شاهنامه فردوسی اثر حماسی منظوم بی مانند میراث ادب کهن فارسی و بلکه، به گواهی ادب شناسان معتبر، از گرانسنگ ترین نمونه حماسه نامه های منظوم در گستره ادب جهان است. اگرچه کار سراینده این اثر ـ فردوسی توسی ـ چنان که خود در سرآغازنامه سترگش تصریح نموده، به نظم درکشیدن بی کم و کاست و موبه موی روایت های حماسی نوشته شده ای بوده است که از روزگار باستان به روزگار وی رسیده بود، اما فرآورده تلاش سی و چند سا...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی(منتشر نمی شود)

Publisher: دانشکده ادبیات و علوم انسانی

ISSN

volume 56

issue 4 2005

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023